معرفی DSL :

فناوری DSL اولین بار حدود سال 1995 در امریکا طراحی و استفاده شد. در سالهای اخیر با توجه به تقاضای روزافزون پهنای باند ارتباطی بین مشترکین و مراکز مخابراتی و همچنین مراکز مخابراتی و زیرساخت های شبکه دیتا،  تکنولوژیDSL   معرفی و توسط سازندگان تجهیزات شبکه به بازار ارائه گردید. این تکنولوژی به خاطر سادگی نصب تجهیزات و کم بودن هزینه به عنوان یک سرویس مناسب مورد توجه کاربران قرار گرفت. تکنولوژیDSL   با استفاده از زوج سیم مسی تلفنی قادراست اطلاعات و داده ها را با سرعت بالا انتقال دهد.

نحوه کار DSL :

کابل‌های تلفن قادر به انتقال سیگنال‌هایی با ظرفیت چندین میلیون هرتز هستند ولی در تکنولوژی های قدیم مانند  Dial-Up تنها از ۴ کیلوهرتز پهنای باند آن استفاده می کردند بنابراین حتی با استفاده از پیشرفته‌ترین روش‌های فشرده‌سازی نیز می توانستند حداکثر 56 کیلو بایت اطلاعات را در یک ثانیه منتقل کنند.

در این روش اطلاعات صوتی به سیگنال الکتریکی تبدیل شده و به صورت آنالوگ روی زوج سیم تلفن منتقل می شوند به همین دلیل کامپیوتر برای انتقال اطلاعات از طریق خط تلفن نیاز به مودم دارد تا اطلاعات دیجیتال را به آنالوگ تبدیل کند و بالعکس. فن آوری DSL از روشهای پیچیده مدولاسیون ، برای قرار دادن دیتا در سیمهای تلفن موجود (POTS) استفاده می کند بطوری که سرویس تلفن و سرویس دیتای مودم DSL با هم منتقل می شوند.

با استفاده از پروتکل DSL  هیچ گونه فرآیند تبدیلی در مسیر سیم های تلفن انجام نمی‌شود و اطلاعات تماس های صوتی به صورت آنالوگ منتشر شده و اطلاعات دیتای دیجیتال به صورت دیجیتال منتقل می‌شود. برای اینکه بتوان این اطلاعات دیجیتال را به راحتی دریافت و ارسال کرد در هر دو سمت سیم تلفن از یک مودم استفاده می‌شود. به این ترتیب در پروتکل DSL  هیچ گونه تداخل اطلاعاتی بین صوت و دیتای دیجیتال به وجود نمی آید. برای اینکه کیفیت صوت و دیتای دیجیتال در سمت مصرف کننده مناسب باشد یک وسیله الکترونیکی به نام اسپلیتر استفاده می‌شود که باعث می‌شود اطلاعات دیجیتال و تماس صوتی با هم تداخل نداشته باشند و فقط فرایند انتقال صوت در سمت تلفن ثابت و گوشی تلفن انجام شود.

انواع فناوری DSL

فناوری DSL مخفف Digital Subscriber Line است که به معنی خط اشتراک دیجیتال می باشد. این فناوری انواع مختلفی دارد، بنابراین از واژه  xDSL برای آن استفاده  می‌شود. انواع فناوری DSL شامل موارد زیر است:

·       CDSL

·       HDSL 

·       ISDL

·       MSDSL

·       RADSL 

·       SDSL

·       UDSL

·       VDSL

·       VODSL 

 تفاوت  xDSL ها اغلب در متفاوت بودن سرعت انتقال داده در آنها است از این نظرآنها را به 2 دسته سیستم های متقارن و نا متقارن تقسیم می کنند.

سیستم های DSL متقارن:

درسیستم های متقارن، سرعت دانلود و آپلود برابر است که این ویژگی موجب می‌شود تا از آنها بیشتر در کنفرانس ها و وبینارها استفاده شود. ارسال و دریافت اطلاعات روی سیستم های  DSL متقارن؛ در بهترین حالت برابر با3 Mbps   است. ازجمله DSL های متقارن می توان به عناوین زیر اشاره کرد:

·  HDSL 

·   HDSL-2 

·  SDSL 

·  SHSDSL

سیستم های DSL نامتقارن:

در سیستمهای نامتقارن جهت کاهش پدیده Cross talk ، ارسال اطلاعات در Upload روی محدوده پائین فرکانسی بین 138KHZ  تا 30KHz صورت می پذیرد . بنابراین سرعت دانلود بیشتر از سرعت آپلود می شود. این تکنولوژی مناسب برای مشترک های اینترنت است چون میزان اطلاعاتی که به سمت مشترکین ارسال می شود، بسیار بیشتراز اطلاعاتی است که از مشترکین به سمت مراکز مخابراتی  ارسال می گردد. معمولا  کاربران  اکثر اوقات با ارسال یک اطلاعات کم، مثلا یک کلیک، حجم وسیعی از اطلاعات را دریافت می‌کنند. به این ترتیب از طرفی به دلیل فرکانس کم اطلاعات ارسالی، تضعیف کمتری در مراکز مخابراتی به وجود می آید و از طرف دیگر موجب صرفه‌جویی در پهنای باند می‌گردد. مودم ADSL از رایج ترین سیستم های DSL نامتقارن است. با استفاده از این سرویس کاربران می‌توانند تجهیزات مختلفی را از قبیل تلفن، فاکس و رایانه بر روی خطوط DSL قرار دهند. همچنین، می‌توانند به جای یک رایانه، تعدادی رایانه را که به یک شبکه محلی توسط سوییچ یا هاب متصل هستند، به خط DSL متصل نمایند. چون مسیر صوت و دیتا با اسپلیتر ازهم جدا می گردد درصورت بروز مشکل درمسیر داده ،خط تلفنی برقرارمی ماند. در این روش تمام اطلاعات ارسالی مشترک (شامل دیتا و تلفن)، به سمت مراکز مخابراتی ارسال می‌گردد و در آنجا از هم جدا می‌گردد؛ اطلاعات صوتی تلفنی به سمت سوییچهای تلفنی هدایت شده و وارد شبکه PSTN می‌گردد و سیگنالهای دیتا از طریق تجهیزات DSLAM ، به سمت ISP ها هدایت شده و از آنجا وارد شبکه اینترنت می‌گردد. به این ترتیب، مشترکین از هر دو سرویس دیتا و تلفن در آن واحد استفاده می‌نمایند.

ازجمله DSL های نامتقارن می توان به عناوین زیر اشاره کرد:

·         ADSL

·         RADSL

·         VDSL

·         VDSL2

مزایای استفاده از تکنولوژی DSL درشبکه ارتباطی

ü      دائمی بودن اتصال به شبکه

ü      امکان ارائه هرگونه سرویس با پهنای باند بالا

ü      مقرون به صرفه بودن هزینه ها برای مشترکین

ü      قابلیت ارایه به صورت اتصالات و سرعت‌های مجزا

ü      ایجاد بستری پرسرعت برای ارتباط تلفنی/ اینترنتی به طور همزمان بدون اشغالی خط ( درصورت استفاده از تکنولوژی ADSL)

ü      زیر ساختی که DSL برای انتقال اطلاعات استفاده می کند همان زوج سیم مسی است که در همه جا وجود دارد.

معایب تکنولوژی DSL درشبکه ارتباطی

§         محدودیت ارایه مشترکینی که در فواصل بیش از مقدار مجاز قرار دارند.

§         لزوم نصب تجهیزات خاص در محل مراکز تلفنی

لازم به ذکراست که سرعت و کیفیت ارتباط از طریق تکنولوژی DSL به میزان فاصله کاربر تا مراکز خدمات رسانی مخابرات بستگی دارد و هرچه فاصله بیشتر باشد سرعت کمتر خواهد شد. همچنین کیفیت خطوط تلفن نیز می تواند در کیفیت نهایی سرویس تأثیر گذار باشد.

 معرفی انواع انواع تکنولوژیهای xDSL

انواع تکنولوژیهای xDSL به همراه سرعت انتقال، نرخ ارسال بیت وفاصله سرویس دهی در ادامه ، ارائه می شود :

: (Asymmetric DSL) ADSL

چون سرعت دریافت آن بیشتر از سرعت ارسال است به آن Asymmetric می گویند. سرعت این سرویس در فواصل نزدیک برابر 9 Mbps/640 kbps و درحداکثر فاصله قابل پشتیبانی که ۵۵۰۰ متر است برابر 1.544 Mbps/16 kbpsاست.یعنی می توان تا 6/1 مگابیت بر ثانیه دریافت داشت.

ADSL2: ماکزیمم سرعت دانلود دراین سرویس برابر 12مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود آن برابر5/3 مگابیت بر ثانیه است.

ADSL2+: ماکزیمم سرعت دانلود آن برابر25 مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود آن برابر5/3 مگابیت بر ثانیه است.

CDSL (Consumer Digital Subscriber Line):

 این فناوری DSL در مقایسه با ADSL ها که معروفترین DSL هستند ، دارای سرعت دانلود و آپلود کمتری هستند. سرعت دانلود آنها 1 مگابیت بر ثانیه  است. البته مزیت آن عدم نیاز به نصب Splitter در قسمت کاربر انتهایی است.

HDSL (High bit-rate DSL):

HDSL از انواع متقارن به شمار می‌آید. سرعت دریافت و ارسال در آن یکسان و بین 5/1 تا 2 مگابیت بر ثانیه است. حداکثر فاصله قابل پشتیبانی آن نیز ۳۶۵۰ متر است. تفاوت HDSL با بقیه اعضای خانواده DSL این است که به دو خط تلفن نیاز دارد.

:ISDL

این تکنولوژی برای کاربران شبکه ISDN طراحی شده است و کندترین عضو خانواده DSL است. سرعت پایین آنها باعث شده تا به ندرت مورد استفاده قرار گیرند. سرعت دریافت و ارسال در آن یکسان بوده و برابر با 144 کیلوبیت بر ثانیه است.

مزیت آن نسبت به انواع دیگر آن است که کاربران نیازی به تجهیزات مخصوصی ندارند و و با تجهیزات موجودمی توانند از آن بهره مند شوند. حداکثر فاصله پشتیبانی شده نیز ۱۰۷۰۰ متر است که بیش از بقیه انواع است.

MSDSL (Multirate Symmetric DSL):

این نوع نیز در DSL های متقارن دسته بندی می‌شوند و سرعت دانلود و آپلود یکسان و برابر با 2 مگابیت بر ثانیه  دارند. سرعت آنها نیز توسط مرکز ارائه دهنده DSL براساس نوع سرویس و هزینه دریافتی قابلیت تنظیم دارد. حداکثر فاصله قابل پشتیبانی نیز ۸۸۰۰ متر است.

:RADSL 

دو حرف اول این کلمه اختصاری از Rate Adaptive DSL است و  گونه ای از ADSL است که به مودم این امکان را می دهد که سرعت اتصال را با طول و کیفیت خط تطبیق دهند . درواقع سرعت می‌تواند نسبت به مسافت و کیفیت خط تغییر کند. سرعت دریافت 7 مگابیت در ثانیه و ارسال آن ۱ مگابیت در ثانیه است و حداکثر فاصله ۵۵۰۰ متر را پشتیبانی می کند.

: (Symmetric DSL) SDSL

همانطور که که از نامش مشخص است سرعت ارسال و دریافت در این نوع نیز یکسان و برابر با 3/2 مگابیت در ثانیه  است. این نوع شباهت زیادی با HDSL ها دارد و می‌توان گفت مهم ترین نکته جدا کننده آنها این است که SDSL ها نیاز به یک خط دارند.حداکثر فاصله پشتیبانی نیز ۶۷۰۰ متر است.

UDSL ( Unidirectional DSL ) :

 این طرح از طرف یک شرکت اروپایی معرفی گردید .در واقع UDSL یک نوع HDSL  است که با خطوط یکطرفه کارمی کند.

VDSL (Very-High-Bit-Rate DSL):

VDSL نیز همانند ADSL بر مبنای سیم های مسی خطوط تلفن کار می کنند اما سرعت دریافت آن تا ۵۲ مگابایت در ثانیه و سرعت ارسال آن حداکثر 16 مگابایت در ثانیه است) Mbps/16 Mbps  (52 که حداقل 4 تا 5 برابر سرعت تکنولوژی های مشابه است. حداکثر فاصله پشتیبانی VDSL از طریق خطوط مسی حداکثر ۱۲۰۰ متری می شود.

: VDSL2

مخفف Very-High-Bit-Rate DSL 2 است . این استاندارد در سال 2006 معرفی گردید و سرعت دریافت تا 100 مگابیت بر ثانیه (100-Mbps/60-Mbps) را تا مسافت 300 متر پشتیبانی می کند و می‌تواند یک تکنولوژی جایگزین در آینده اینترنت باشد. 

VoDSL : (Voice Over DSL)  

 در این روش چند خط باهم ترکیب و به یک خط تلفن تبدیل تبدیل می‌شوند. با این روش سرعت انتقال بالاتراز سایر تکنولوژی ها می گردد. درواقع نوعی IP  تلفنی است. البته قابلیت انتقال اطلاعات نیز در این تکنولوژی وجود دارد.

نکته قابل توجه در مورد اعضای خانواده DSL آن است که تنها ADSL , RADSL , VDSL والبته VoDSL از امکان مکالمه تلفنی در کنار ارتباط اطلاعاتی پشتیبانی می کنند وبقیه انواع ، باید خطوطی مجزا از خطوط مکالمات داشته باشند.

در جدول زیر نوع تکنولوژی، حداکثر سرعت ارسال و دریافت ، حداکثر فاصله سرویس دهی و نوع سرویس معرفی می گردد: